Hidrolik pompa nedir?
Motordan aldığı mekanik enerji ile akışkanı emen ve basınçlı olarak veren kuvvet makinesine, hidrolik pompa denir. Hidrolik pompalar, akışkana basınç kazandırarak hidrolik çalışma enerjisi üretirler.
Bir pompanın beslediği hidrolik devreye verdiği akışkanın basıncı ile akış debisi yeterli değerde olmalıdır. Pompa, yeterli basıncı ve debiyi sağlayamaz ise hidrolik devre, fonksiyonlarını yapamaz.
Hidrolik Pompa Nasıl Çalışır
Hidrolik pompanın çalışma prensibi: Pompalar, emme tarafında hacim büyümesi ve basma tarafında hacim küçülmesi sağlayarak basınç arttırma ilkesiyle çalışırlar.
Emiş ağzında artan hacim (emme boşluğu) ve basma ağzında azalan hacim (sıkıştırma) oluşturarak akışkanı pozitif iletimle pompalamak şeklindedir. Böylece, pompanın bastığı akışkanın önünde bir direnç olursa, basınç da oluşur. Hidrolik pompa, devrede güç kaynağı niteliğindedir.
Hidrolik Pompa , akışkanı belli bir noktaya basarken, hidrolik güç iletimini sağlamaktadır. Pompanın sağladığı güç, sıvının basıncı ile birlikte miktarına da bağlıdır. Akışkan sıvının geçtiği kesit alan A, akış hızı v ile gösterilirse, debi (birim zamanda akan sıvı miktarı), Q = A . v olur.
Hidrolik Pompanın akışkanı basabilmesi için akış kesitine F = p . A kuvvetini uygulaması gerekir. Uygulanan pompalama kuvveti ile akışkan v hızına ulaşıyorsa, oluşturulan iletim gücü, P = F .v = p . A . v olur. Q = A . v olduğuna göre pompanın gücü, P = p . Q olur. Sonuç olarak pompanın gücü, sağladığı basınçla ve debisi ile doğru orantılıdır. Basınç bar birimi ile, debi I /min birimi ile uygulanır ve pompanın toplam verimi (η1) göz önüne alınırsa, pompayı döndürecek motorun gücü:
Pm= P.Q / 450.η1 = ……..hp veya
P = P.Q / 600.η1 = ………kw olur.
Debinin tanımı. Debi nedir ?
Bir kesitten birim zamanda akan sıvı hacmine, debi (verdi) denir. Bu nedenle debi (Q), akış kesiti (A) ve hızı(v) ile doğru orantılıdır. Belli bir güçte pompa yüksek debi sağlayacaksa basınç düşük olur. Yüksek basınç sağlamak için ise debi düşük olur.
Pompa aynı debide çalıştığı sürece akışkan:
Q = A1. V1= A2. V2= … = An. Vn kuralına göre akar. Debi aynı olduğu hâlde akış kesitleri ve hızları ters orantılı değişebilir.
Hidrolik Pompa ve Akışkan Uyumu
Pompadan istenilen verimin elde edilmesi sistemde kullanılan hidrolik yağa bağlıdır. Eğer yağın viskozitesi istenilen özellikleri taşımıyorsa pompanın verimi düşecektir. Bir hidrolik pompa için gerekli olan yağda aranılacak özellikleri şöyle sıralayabiliriz.
1—Viskozitesi (Akmaya karşı direnç) istenilen nitelikte olmalıdır.
2—Yeterli miktarda film dayanıklılığına sahip olmalıdır.
3—Pompa içinde meydana gelebilecek pas ve oksitlenmeyi öııleyebilmelidir.
4—Sistem için ve pompa için gerekli soğutmayı sağlıyabilmelidir. 5—Güç iletebilecek özellikte olmalıdır.
6— Basınca dayanıklı olmalı ve uzun süre özelliklerini kaybetmeden aynı şekilde kararlılığını koruyabilmelidir.
1 Yorum
Güzel bir yazı olmuş teşekkürler