El aletlerinde iş güvenliği ve kullanım hataları
El aletlerinde iş güvenliği
El aletlerinde iş güvenliği konusu ihmal edilmemesi gereken konulardan biridir.El aletlerinde kullanım hataları yüzünden iş yerlerinde yaralanmalı iş kazaları olabilmekte ve el aletlerinin yanlış kullanımı sebebiyle iş süreleri uzayabilmekte gereksiz vakit kaybına yol açmaktadır.el aletlerinin kullanılmasında alınacak güvenlik tedbirleri önem arz eder.
El aletlerinde iş güvenliği kurallarından bazıları
- Kaynak, taşa tutma ve çeşitli kimyasallar, el aletlerinin özelliğini yitirmesine neden olabileceğini unutmayınız.
- El aletleri üzerine harici bir cisim ile darbe uygulamayınız.
- Yıpranmış ve hatalı el aletlerini kullanmayınız.
- El aletlerini kullandıktan sonra temizliğini yaparak muhafaza ediniz.
- çalışma şartlarına uygun kişisel korunma teçhizatı kullanınız.
El aletlerinde kullanım hataları
el aletlerinin kullanılmasında alınacak güvenlik tedbirleri konusunu değişik el aletleri ile işleyeceğiz.Bunlardan birisi de açık ağız anahtarlar ve yıldız anahtarlar.
Anahtar kullanırken nelere dikkat edilmelidir?
Çatal ağız (açık ağızlı anahtar) ve yıldız ağız anahtarlarda karşılaşılan en önemli sorun, hatalı güç kullanımı ve darbeli kuvvet uygulanması biçiminde olmaktadır.
Somun ya da cıvatalar üzerine daha fazla güç uygulanmasını gerektiren durumlarda boru takılarak yapılan işlem sonucunda, anahtar ağzı veya gövdesi zarar görmektedir. Ayrıca, güç kullanma amacıyla anahtarlar üzerine çekiçle vurulmamalıdır.
Diğer bir hata ise anahtar ağız ölçüsü ile cıvata, somun vs. nin birbirine uyumlu olarak seçilmemesinden kaynaklanmaktadır. örneğin, somun veya cıvata ölçüsü metrik ise, anahtar ağzı da metrik, SAE ise anahtar ağzı da SAE olmalıdır.
El aletlerinde kullanım hataları – Anahtarlar
Anahtar ölçüsü ile somun-civata ölçüsü aynı olmalıdır
Kurbağacık anahtarlarda hareketli çeneye güç uygulanmamalıdır.
Hareketli çeneye güç uygulanmamalıdır
Anahtar üzerine darbe ile güç uygulanmamalı
Anahtarlarda hatalı güç uygulanmamalıdır.
Paslanmış vida ve civatalarda önce pas sorunu giderilmelidir.
El aletlerinin kullanılmasında alınacak güvenlik tedbirleri
Tornavida kullanırken alınacak güvenlik tedbirleri
Tüm tornavida çeşitlerinde dikkat edilmesi gereken en önemli husus, tornavida ağzı ile vida başının şekil bakımından aynı tipte, boyut olarak aynı ölçüde olması sağlanmalıdır.
Tornavidanın kavrama yüzeyi vidanın yüzeyine oturmadığı takdirde yüzeylerde aşınma başlar. Ya tornavida kullanılamaz hale gelir ya da vidanın başı bozulur.
Tornavidaların uçları sertleştirilerek imal edildiğinden, keski veya levye yerine kullanıldığında uç kısmı kırılabilecek, süngü kısmı eğrilebilecektir.
Elektrik kontrol kalemi, elektrik akımını kontrol etmek için özel olarak üretilmiştir. Daha uzun ömürlü olması ve iş sağlığı güvenliği açısından bu ürünler tornavida olarak kullanılmamalıdır. Yüksek gerilimde çalışanlar için, elektrik akımına karşı 1000 volt düzeyinde güvenli olan diğer bir model tornavidanın kullanılmasını önermekteyiz.
Lokma uçlu tornavidaların sapında bulunan asma deliğinin, amacı dışında mil takılarak güç kullanılması durumunda sap kısmı hasar görecektir.
Allen anahtarlar standart bir güç uygulanacak biçimde ve büyüklükte imal edildiğinden, uzatma kolu takılarak kontrolsüz güç uygulanmamalıdır.
el aletlerinde kullanım hataları konusu ihmal edilmemesi gereken konulardandır.Bu bakımdan bütün el aletlerindeki kullanım hatalarına değinmeye çalışacağız.
El aletlerinde iş güvenliği – Tornavida kullanım hataları
Vida ağzına tam oturacak şekilde en geniş yüzeyden kavrayan tornavidalar kullanılmalıdır.
Tornavidalar levye olarak kullanılmamalıdır.
Allen anahtarlara uzatma kolu ile güç uygulanmamalıdır.
El aletlerinde iş güvenliği – Penseler
El aletlerinin kullanılmasında alınacak güvenlik tedbirleri konusuna penseler ile devam ediyoruz .
Pense yan keski ve karga burun grubundaki el aletleri bakır, alüminyum ve inşaat teli gibi yumuşak tellerin kesilmesinde kullanmalıdır.
Sert çelik teller, bu gruptaki el aletleri ile kesilmemelidir.
Bu el aletleri hiçbir durumda çekiç gibi kullanılmamalı, üzerine çekiçle vurulmamalı veya darbeye maruz bırakılmamalıdır.
Segman takıp çıkarmak için kullanılan segman penslerinin fonksiyonel bölümü çok ince olan uç kısımlarıdır. Bu nedenle segman pensleri uçları üzerine düşürülmemelidir. Kullanılacak segmanın çapına göre uygun segman pensi tercih edilmelidir.
Elektronikçiler için üretilmiş olan setler, genel amaçlı olarak üretilen penseler yerine kullanılmamalıdır.
Yan keski gibi el aletleri ile, üzerinden akım geçen telleri keserken ark oluşturacak durumlardan kaçınılmalıdır.
İzolesi deforme olmuş penselerin elektrik işlerinde kullanılması iş sağlığı ve güvenliği açısından sakıncalıdır.
Pense çeşitleri
Penselerde kullanım hataları
Sert telleri pense ile kesmeyiniz
Segman çapına uygun boyutta pense kullanınız
Elektronikçi grubu ürünleri amacı dışında kullanmayınız
çekiç ile darbe uygulamayınız
Penseleri çekiç gibi kullanmayınız
Üzerinden akım geçen telleri keserken ark oluşturabileceklerini unutmayınız
Makaslar ve makas kullanımı
el aletlerinin kullanılmasında alınacak güvenlik tedbirleri konusuna makaslar ile devam edeceğiz. Makaslar amacına uygun olarak kullanılmalıdır. Kullanım sonrası temizlenmeli ve uygun biçimde yağlanarak muhafaza edilmelidir. Makasın ağzının bilenmesi gerekiyor ise bu işlem ehil kişiler tarafından yapılmalıdır.
Makas çeşitleri
iş koluna uygun olarak makaslar: kaportacı, bağ makası, narenciye makası, kuyumcu makası, tenekeci makası ve tel kesme makası biçiminde ayrı ayrı üretilmektedir.
Demir kesme makasları kesilecek demir çubuğun çapma göre değişik boyutlarda üretilmektedir. Kesilecek demir çubuğun çapı, demir kesme makası üzerinde yazılı olup, kesme işleminde uygun makasın seçilmesinde kolaylık sağlar.
Demir kesme işlemi yapılırken, demir çapına uygun makasın seçilmesine özen gösteriniz.
Çekiçler keskiler ve zımbalar
100 gr’dan başlayıp, 2 kg’a kadar değişik boyutta ve farklı amaçla kullanım için üretilmiştir. Lastik, plastik ve camcı çekici gibi çeşitleri de vardır. çekiçler üretilirken taban ve uçları indiksiyon ile sertleştirilerek imal edilmektedir.
Keskiler de keski tarafı sert, vurulan ucu ise darbeye uygun biçimde sertleştirilerek imal edilmiştir. Keskinin kullanımı sırasında çekicin kayması durumunda elimize vereceği zararı önlemek için kalkan izoleli keskiler üretilmektedir.
Zımbalar; noktalama, pimleri çakma ve çıkarma işlemleri yanında delik delme amacıyla kullanılacak biçimde imal edilmişlerdir.
Çekiçler keskiler ve zımbalarda kullanım hataları
El aletlerinde kullanım hataları konusuna çekiçler ve keskiler ile devam edeceğiz. Çekiçler kendi sertliğinden daha sert malzemelere vurulduğu takdirde deforme olacaktır. çekicin
kenar, uç ve köşe kısımları darbeye maruz kalmamalıdır. Taban ve ucu sertleştirilmiş olan çekiçler uzun süre kullanıldığında malzemede akmalar meydana gelir. çekicin tabanında çapaklar oluşur. Bu duruma gelen çekiçlerin kullanılmamasını öneririz. Bu çapaklar temizlenmediği takdirde sıçrayarak insan sağlığına zarar verebilecektir.
Keskilerin de kullanımı sırasında ucunda yıpranma, çapaklanma ve mantarlaşma olacaktır. Ucun onarımı için yapılan bileme işlemi keskinin fabrikasyon özelliğinin bozulmasına neden olacaktır. çekiç ve keskilerde oluşan mantarlaşmanın temizlenmesinde, sertliğinin etkilenmemesi için soğutma sıvısı kullanılmalıdır.
Pim zımbalarını kullanırken, zımbanın çapıyla pim çapı arasındaki fark fazla olmamalıdır. Pim çapına uygun zımba kullanılmasına özen gösterilmelidir.
Kayış zımbayı kullanırken kesici ağzın bozulmaması için sert zeminde çalışılmamak, ağzın bozulmasını önleyecek şekilde delinecek malzemenin altına lastik, mukavva vb. gibi malzemeler konulmalıdır. Kayış zımba ile çalışırken zımba dik tutulmadığı takdirde zımbanın ağzı hasar görebilecektir.
