Kalıpçılık eğitimi bölümündeki bu yazıda sıvama kalıbı nedir. Nasıl çalışır. Sıvama kalıplarıyla üretim nasıl yapılır, avantajları ve zayıf yönleri nelerdir gibi konulara değineceğiz.
Sıvama, saç malzemelerden dikişsiz tüp ve benzeri parçalarla kesik koni, küre veya küresel parçaların üretim yöntemidir. Basit sıvama işlemleri genellikle torna tezgâhlarında yapılmaktadır. Sıvama tornalarında, sıvanacak parça biçimine uygun mastar (şablon) kullanılır. Bu mastar, profil makarasının parça üzerindeki hareketini kontrol eder.
Mastar yapımını gerektirmeyen sıvama çubuğu ve makaraları serbest elle sıvanacak parça üzerine tutulur. Aynca sıvama çubuğu, üst veya alt sporta tespit edilmiş pimle desteklenir.
Üretim sayısı fazla olan parçaların sıvanmasında kullanılan malafalar çelik malzemeden yapılır. Bu malafalar, istenildiğinde sertleşebilen sade karbonlu ve alaşımlı çelik malzemelerden yapılıp sertleştirilir. Ayrıca malafalar taşlanır, parlatılır ve arzu edildiğinde de çalışan yüzeyleri krom, nikel ve benzeri malzemelerle kaplanır.
Tabanı geniş boğaz kısmı dar parçaların sıvanmasında, parçalı sıvama malafası kullanılır. Bu tip parçalı malafaların göbek mili çıkarılınca, çevrede oluşan malafa dilimlerinden kama şeklinde olanı önce çıkartılır. Sonra sırasıyla diğerleri de çıkartılır ve sıvanan kap içerisi boşaltılmış olur.
Sıvama kalıplarının Avantaj ve Dezavantajları
Sıvama kalıplarının üstünlükleri şunlardır:
Üretilen parça maliyeti düşük,
Hazırlık zamanı az,
Malafa tasarımı ve yapımı kolay,
Saç malzeme kalınlıklan kolayca değiştirilebilir.
Sıvama kalıplarının zayıf yönleri şunlardır:
sıvama işleminden bir görüntü
Klasik sıvama makineleri ile işlem, yetişkin bir kalıpçıyı gerektirir,
Genellikle elle biçimlendirildiği için şekil verme (sıvama) işlemi zordur,
Seri üretimi fazla değildir.
Tabanı geniş ağız kısmı dar parçaların sıvama işlemleri pres kalıplarıyla da yapılmaktadır. Pres kalıplarıyla yapılan sıvama işlemine, büzme kalıplama işlemi de denir. Bu tip kalıplarla yapılan sıvama (büzme) işleminde seri üretim fazladır. Ancak, sıvama tornalarıyla üretilen parçaya oranla pres kalıplarında üretilen parça maliyeti daha yüksektir.