Eksantrik Pres Makinesinin Kısımları
Gövde
Preslerdeki en önemli özelliklerden biri gövde biçimi, gövdenin yapıldığı malzemenin cinsi ve konstrüksiyon şeklidir. Küçük tonajlı preslerin gövdesi döküm, büyük tonajlı preslerin gövde konstrüksiyonu çelik plakalı kaynak birleştirmedir. Küçük tonajlı presler genellikle C gövde tipli preslerdir.
Büyük tonajlı preslerin gövde yapıları da genelde H tipi ve çelik konstrüksiyon olarak imal edilirler. Preslerde pik ya da çelik gövde olsun işlenmeden önce gerginliklerini gidermek için tav işlemi uygulanır.
Motor
Presin, çalışmasını sağlayan elemandır. Motordan alınan dönme hareketi kayış kasnak yardımı ile doğrudan volana veya dişliler ile (krank) eksantrik miline istenen devirde iletilir.
Volan (Dişli)
Volan, motordan aldığı dönme hareketini büyük çapından dolayı devir sayısını düşürüp, kuvvet yönünden de arttıran presin parçasıdır.
Hareket İletme Sistemi
Elektrik motoru ile elde edilen dönme hareketi kayışlar vasıtasıyla volana aktarılır. Volana bağlı olan milin üzerinde kavrama ve fren grubu vardır. Kavrama ve fren grubu hidrolik, pnömatik veya mekanik kumanda sistemi ile çalışır. Volan, motordan aldığı dönme hareketi ile sürekli döner, fakat (krank) eksantrik mili dönmez. Biz parça basmak istediğimiz zaman, kavrama kumandasını devreye sokarız (pedal, buton ile) ve eksantrik mili dönmeye başlar. Eksantrik milin görevi, dairesel hareketi doğrusal harekete dönüştürmektir. Presin krank miline, biyel kolu dediğimiz kollarla bağlı bulunan hareketli kafaya (koç, slayt) krank milinin eksen kaçıklığı iki katı kadar doğrusal hareket yaptırılır. (Bir turda) buna presin kursu (strok) diyoruz.
Küçük tonajlı preslerde bu strok ayarlanabilir yapılabilir. Büyük tonajlı preslerde (strok) kurs sabit yapılır. Değişik yükseklikte kalıp bağlamak için ayrıca slayt ayar mekanizması yapılır. Mekanik presin, slaytın aşağıya indiği pozisyonda, geri dönüşe geçtiği pozisyona alt ölü nokta (A.Ö.N.), yukarıda durduğu pozisyona üst ölü nokta (Ü.Ö.N.) denir.
Kavrama ve Frenler
Kavrama ve frenler, mekanik preslerin en önemli elemanlarındandır. Pres tezgâhının emniyetli ve verimli çalişması, kavrama ve frenlerin hatasız çalışmasına bağlıdır.
Hareketin istendiğinde koç başlığına iletimini sağlayan sisteme kavrama adı verilmektedir. Kavramanın devreye alınıp koç başlığı vuruşunu yapıp üst ölü noktada durmasını sağlayan sisteme de fren sistemi adı verilir. Kavrama devre dışı kaldığı anda fren sistemi devreye girer ve krank milinin üst ölü noktada durmasını sağlar.
Eksantrik Mili
Krank mili, volandan aldığı dairesel hareketi doğrusal harekete çeviren, eksantrik presin en önemli parçasıdır
Krank milinin eksenleri arasındaki kaçıklığın iki katı, presin kurs boyunu oluşturmaktadır. Krank milinin üzerinde volan, kavrama elemanları, fren tertibatı, biyel kolu ve biyel koluna bağlı bulunan koçbaşlığı bulunmaktadır
Koçbaşlığı
Eksantrik preslerde kalıp üst grubunun bağlandığı kısım olup duruma göre iki veya dört noktadan kızaklanmıştır. Eksantrik milinin dairesel hareketi biyel kolu-koçbaşlığı ile doğrusal harekete dönüştürülerek kalıbın çalışması sağlanır.
Tabla
Hidrolik ve mekanik preslerde kalıp ile pres yatağı arasında kullanılır. Tablalar, kalıp bağlanmasını uygun düz yüzey sağlarlar ve aşınmaları halinde tekrar taşlanabilirler. Tablalar kalıplara destek vermesi ve esnemesi açısından yeterince kalın olmalıdır. Bazı büyük preslerde kalıp değişimini hızlandırmak için hareketli tablalar kullanılır.