Yazı İçeriği:
Mekanik kumandalı kavramalar
İki sürtünme yüzeyli mekanik kumandalı kavrama.
Motorlu araçlarda kullanılan debriyaj kavramasının pedal ile kontrolü. Yay kuvveti ile bağlanmış bir kavramadır. Sürücü pedala basarsa çözülme gerçekleşir. Pedal kuvvetini azaltmak için hidrolik silindirler kullanılmıştır.
lamelli kavramada kavrama çözülmüş (solda) ve bağlanmış (sağda) halleri
Mekanik kumandalı kavramalara örnek olarak conax kavramasını da gösterebiliriz
Mekanik kumandalı bir kavrama (Conax kavraması) 1 numara ile gösterilen sürtünme elemanlarından 6 adet bulunmaktadır. 5 numara ile gösterilen 3 adet manivela kolu yay işlevi de yapar.
Mekanik kumandalı kavramalara elle kumanda edebilmek için basit bir sistem
Hidrolik kumandalı kavramalar
Pistonu dönen türden bir hidrolik kumandalı kavramanın çalışma prensibi. Mil ucundan dönen sisteme aktarılan basınçlı yağ 1 numara ile gösterilen boşluğa girer ve 2 numara ile gösterilen halka şeklindeki pistonu eksen yönünde iterek lamel paketini sıkıştırır. Yağ basıncı kalktığında 3 numara ile gösterilen yaylar pistonu geriye iter ve çözülme gerçekleşir.
Pistonu dönmeyen türden hidrolik kumandalı lamelli kavramaya bir örnek.
Pistonu dönen türden hidrolik kumandalı kavramalar için mile basınçlı yağ aktarmak amacı ile kullanılabilecek çözümlere bir örnek. Şekildeki konstrüksiyonda üç ayrı yağ girişi mümkündür. Bunlardan ikisi iki adet kavramaya kumanda etmek için, diğeri ise lamel paketlerini soğutmak ve
yağlamak amacı ile kullanılır. Sistemde sızdırmazlık için O-ringler kullanılmıştır. Sızabilecek bir miktar yağ şekilde görülen ince delikten makinanın kapalı bölümüne akar.
Bir özel dişli kutusunda dişli çark ile mil arasında döndürme momenti bağı için kullanılan pistonu dönen türden bir hidrolik kumandalı kavrama.
Bir özel dişli kutusunda dişli çark ile mil arasında döndürme momenti bağı için kullanılan çiftli pistonu dönen türden bir hidrolik kumandalı kavrama. Hangi kavrama bağlanırsa, buna irtibatlı dişli çifti moment aktarmaktadır
Pnömatik kumandalı kavramalar
Pnömatik kumandalı bir kavramanın mil ve üzerindeki V kayışı kasnağı arasındaki kullanılışı
Basınçlı hava ile devreye giren (bağlanan) türden bir kavrama. Büyük momentler için yapılmıştır. Mil ucuna takılır. Pnömatik piston yerine aynı işi yapan takviyeli elastomerden özel şekilli bir balon kullanılmıştır. Çözülme işlevini şekilde bir adedi görülen yaylar gerçekleştirir. Pistonu dönen bir kavramadır. Yanda ise kavramanın kesitinin perspektif görünüşü verilmiştir.
Bir önceki kavramaya benzer ancak elastomer balonu dışa yerleştirilmiş bir pnömatik kumandalı kavrama (Airflex kavraması)