Sonsuz Vida Karşılık Dişlisi Yapımı

Sonsuz vida karşılık dişlisi yapmak için öncelikle karşılık dişlisinin diş sayısını belirlememiz ve diş sayısına göre karşılık dişlisinin elemanlarının hesabını yapmamız gerekir.

Karşılık dişlisini Üniversal Freze tezgahında yapabilmek için modül freze çakısı ve divizör kullanılır. Ön frezeleme işlemi bittikten sonra; çapı, adı­mı ve helis açısı, sonsuz vida çapı, adımı ve helis açı­sına eşit olan bir çakıdan (azdırmadan) yararlanılır.Azdırma, son­suz vida ile sonsuz vida çarkının birbirine tam oturma­sını sağlamak için kullanılır.

Sonsuz Vida Karşılık Dişlisi Yapımı İçin Hesaplamalar

Sonsuz vida çarkının diş sayısı 40 olduğu zaman, tek ağızlı sonsuz vida kullanılır. 40-50 dişli olduğu za­man çift ağızlı sonsuz vida ve diğer diş sayıları için de çok ağızlı sonsuz vida kullanılır.
İyi bir kavrama için son­suz vida çarkının diş sayısı mutlaka 30 dan büyük olmalıdır.

Sonsuz vida karşılık dişlisi hesabı için ilk önce  aşağıdaki çizelgeden yararlanacağız.Ve bir örnek ile sonsuz vida karşılık dişlisinin elemanlarını hesaplayacağız.

Örnek : Modülü 5 olan sonsuz vida çarkının diş sa­yısı 40, sonsuz vidanın ağız sayısı 1 dir. Sonsuz vida çarkının diğer elemanlarını bulunuz. Sonsuz vida bölüm dairesi çapı 42 mm. dir.

Çözüm :
Adım ( t) = n . m = 3,14 . 5 = 15,7 mm.
Bölüm dairesi çapı: (Dt2) = m.Z= 5.40 = 200mm.
Diş üstü çapı (Da2) = Dt2 + 2m = 200 + 2 .5 = 210mm
Diş dibi çapı (Df2) = Dt2 – 2,33 . m
= 200 – 2,33 . 5
= 188,35 mm

Diş yüksekliği (h) = 2,166 . m = 2,166 . 5
(h)= 10,83 mm.

Sonsuz vida ve dişlisi yapım resmi

Sonsuz vida dişlisi autocad çizimi indir

NOT: Küçük Resimlere tıklayarak Antetli yapım resimlerinin büyük hallerini görebilirsiniz.

Sonsuz vida Autocad çizimi indir

Sonsuz vida Autocad çizimi indir

Sonsuz vida Dişlisi nasıl Yapılır?

— Gerekli ölçülere göre tornalanmış olan sonsuz vida çarkı taslağı, malafadan yararlanılarak iki punta ara­sına veya ayna ile punta arasına uygun şekilde bağlanır.
— Sonsuz vida çarkı diş sayısına göre seçilen mo­dül freze çakısı, tezgâh malafasına veya başlık malafa­sına uygun şekilde bağlanır. Tezgâh tablası veya başlık, gerekli yönde helis ayar açısı kadar döndürülerek tesbit edilir. Örnekteki helis ayar açısı büyük olduğu için baş­lıktan yararlanılır. Başlık 83°10′ döndürülür.
— Modül freze çakısı eksene ayarlanır. Sonsuz vida çarklarının açılması, daha ziyade tezgah tablasının aşa­ğı ve yukarı hareketi ile gerçekleşir. Bu nedenle modül freze çakısı, sonsuz vida çarkı genişliğinin ortasına ayar­lanmalıdır.

— Tezgah tablası ağır ağır yukarıya kaldırılarak is­tenilen derinlikte talaş alınır. Böylece bir diş için ön frezeleme işlemi tamamlanmış olur. Alınan derinliklerin aynı olması için mikrometrik bileziğin sıfıra ayarlanma­sı unutulmamalıdır. Bu amaçla sabit dayamalar da kul­lanılabilir.
— Tezgâh tablası, freze çakısı iş parçasından kur­tuluncaya kadar indirilir.
Delikli ayna manivela kolu;

(örnekte Z = 40 oldu­ğu için, T = K / Z = 40/40 = 1 devir)

Bir devir çeviri­lerek iş parçası bir diş döndürülür. Tezgâh tablası ya­vaş yavaş kaldırılarak gerekli derinlikte talaş alınır.

Sonsuz vida çarkının bütün dişleri aynı şekilde işle­nerek ön frezeleme işlemi bitirilir. Ancak, ön frezeleme­de, bitirme işlemi için bir miktar pay bırakmak gerek­mektedir.

Sonsuz Vida Karşılık Dişlisi Yapımı Bitirme işlemi

— ön frezeleme işlemi bittikten sonra; çapı, adı­mı ve helis açısı, sonsuz vida çapı, adımı ve helis açı­ sına eşit olan bir çakıdan (azdırmadan) yararlanılır.

Azdırma, tek ağızlı bir sonsuz vidadır. üzerinde vi­da dişleri vardır. Kesici uçların meydana gelmesi için vida sırtları geriye doğru boşaltılmıştır. Azdırma, son­suz vida ile sonsuz vida çarkının birbirine tam oturma­sını sağlamak için kullanılır. Sonuçta bitirme işlemi ta­mamlanmış olur.

— Azdırma, freze malafasına uygun şekilde bağla­nır. Divizör ile punta arasına takılmış bulunan sonsuz vida çarkı, iki punta arasında serbestçe dönebilecek şekilde tesbit edilir.

— Freze tezgâhı çalıştırılarak sonsuz vida çarkı az­dırmaya kavratılır. Azdırma çalışırken çarktan hem ta­laş kaldırır hem de onu döndürür.

— Tezgah tablası yavaş yavaş yukarı kaldırılarak gerekli diş derinliği elde edilir ve iş bitirilir. Tablanın yukarıya kaldırılması ile verilen her talaşın, bütün dişler­den alınması için, sonsuz vida çarkının en az bir devir yapması gerekir.

İlgili Yayınlar

• Dişli Çizimi ve İmalatı için Formüller
• Dişli çark hesaplama formülleri tablosu
• Sonsuz Vida ve Karşılık Dişlisinin Kullanıldığı Yerler