Kavramalarda kullanılan sürtünme malzemeleri
Kavramalarda kullanılan sürtünme malzemeleri deyince aklımıza ilk olarak sinter bronz malzeme gelir.
Peki Sinter bronz nedir ?
Sinter Bronz (Balata)
Cam elyafının, bir bağlayıcı reçine ile karıştırılması, preslenmesi ve pişirilmesi ile elde edilen, metalik olmayan sürtünme malzemesidir. Bu malzeme Türkiye’de yanlış olarak “balata” adı ile anılır. Yani balatanın malzemesi nedir ? Balata neyden yapılır ? gibi soruların cevabı burada.
Sinter bronz oldukça uzun bir süredir yağlı ortamlarda çalışan kavrama ve frenlerde en fazla kullanılan sürtünme malzemesidir.
Çeliğe karşı çelik de geçmişte oldukça fazla kullanılan bir malzemedir. Yağlı ortamlarda çalışan birçok lamelli kavramada bu çift kullanılmıştır. Günümüzde yerini büyük ölçüde sinter bronz malzemeye terk etmiştir.
Yapısında bir miktar metal bulunan özel seramik esaslı sürtünme malzemeleri de geliştirilmiş ve son yıllarda bazı kavramalarda kullanım alanı bulmuştur.
Kavramalarda henüz uygulama alanı bulunmasa da preslenmiş karbon ya da karbongrafit karışımları da uçak ya da yarış otomobilleri frenlerinde sürtünme malzemesi olarak kullanılmaktadır.
Sürtünme malzemeleri
Kağıt esaslı malzemeden lameller (desenlendirilmiş)
kavramalarda kullanılan sürtünme malzemeleri ısıya dayanıklı olmalıdır. Şekilde Isıya mukavim malzemeden yapılmış lameller
Organik esaslı fiber lameller
Kavramanın boyutlarının küçük kalması için bu malzeme çiftinden büyük sürtünme katsayısı beklenir.
• Aynı şekilde yüksek temas basınçlarında çalışabilmelidir.
• Sürtünme katsayısının kayma hızından ve basınçtan etkilenmemesi diğer bir istektir. • Devreye girme sırasında temas yüzeyinde ve kavramanın bütününde oluşan sıcaklıklardan fazla etkilenmeme, yüksek bir aşınma direnci ve ısıyı iyi iletme gibi istekler de sıralanabilir.
• Bu isteklerin tamamını iyi bir şekilde karşılayan malzeme çifti henüz söz konusu değildir.
kavramalarda kullanılan sürtünme malzemelerinin özellikleri tablosu