Metal işleri – kaynak teknolojisi bölümündeki bu yazıda, gazaltı ark kaynağı nedir. gazaltı kaynak yöntemleri nelerdir? Gazaltı kaynak makineleri. Mig ve tig kaynakları. Gazaltı kaynağında kullanılan koruyucu gazlar. Gazaltı kaynağının elemanları ve donanımları. Gazaltı kaynağı torcu ve yapısı gibi konulara göz atacağız.
Gazaltı ark kaynağı nedir
1930’larda geliştirilen bu proses, metal imalat sanayinde yaygın olarak kullanılır. Hemen hemen bütün metal ve alaşımlar bu metodla kaynatılabilir. İşlemin özelliğinden dolayı jeneratörlerin kullanılması kolaydır. Normal metal ark kaynağına göre iki kat daha fazla kaynak verimine sahip olduğundan ekonomik ve daha verimli bir yöntemdir.
MIG (Metal Inert Gaz) kaynağı olarak bilinen bu yöntemde ark, ergiyen bir tel elektrotla iş parçası arasında meydana gelir. Bu işlemde ark, Argon, Helyum, CO veya çeşitli gaz karışımları gibi bir koruyucu gaz atmosferi altında meydana gelir. Ergiyen elektrot kaynak bölgesine bir nozul içinden otomatik olarak beslenir. Otomatik olarak beslenen bu elektrot aynı zamanda ergidiği için dolgu malzemesi görevini de görür.

Yukarıdaki şekil gazaltı ark kaynağının prensibini göstermektedir. Asal gazların kullanımına ilave olarak genellikle dezoksidanlar mevcuttur ve oksidasyonu önlemede yardımcı olur.
Normal ark kaynağındaki gibi sık sık elektrot değiştirme olmadığı için bu proses hızlı ve ekonomiktir. İlave olarak kaynak dikişi üzerinde cüruf meydana gelmez ve böylece kaynak bölgesinde fazla miktarda metal biriktirmek mümkündür.

Normal metal ark kaynağına göre iki kat daha fazla kaynak verimine sahip olduğundan ekonomik ve daha verimli bir yöntemdir. Düşük akım, düşük voltaj ve küçük çaplı elektrotlarla kısa devre tekniği kullanılır. Bu durumda elektrottan iş parçasına damlalar halinde metal transfer olur ve elektrot ucu ergimiş bölgeye dokunduğu zaman kısa devre meydana gelir.
Yüksek akım ve büyük çaplı elektrotlarla metal transfer şekli değişir ve transfer olan metal miktarı hızlıca artar. Bu şekilde kalın kesitli ve basit parçalar birleştirilir. Ancak gazaltı ark kaynağında sıcaklıklar nispeten düşük olduğundan işlem 6 mm’den ince plakalar ve saclar için daha uygundur.
İmalat sanayinde normal metal ark kaynağı yerine rahatlıkla kullanılabilir. Bu proses aynı zamanda robotlarla esnek imalat yöntemlerine uygun hale getirilebilir. Bu işlemi gerçekleştirmek üzere çok sayıda geliştirilmiş robotlar mevcuttur. Fakat bu robotların kompüter elektroniği kaynak işleminin yaydığı yüksek frekans etkisinden korunmalıdır.
Gazaltı kaynak yöntemleri
TIG Kaynağı
Tungsten İnert Gas (TİG) kelimelerinin baş harflerinden oluşan bir gaz altı kaynak çeşididir. TİG kaynak işlemi, tungsten elektrotun ergimeden oluşturduğu arkın, yüksek ısısı ile yapılmaktadır. Tungsten elektrotun yerine wolfram kullanıldığında WİG ismini alır.

Tig kaynağında ark oluşumu(solda) ve Tig kaynağının görüntüsü (sağda)
Tig kaynağının yapılışı
TİG kaynağı yarı veya tam otomatik olarak yapılır. Yarı otomatik kaynaklarda, kaynak akımı ve koruyucu gaz otomatik olarak kaynak bölgesine verilir. Bu işlem, kaynakçının torçta bulunan tetiği çekmesi veya düğmeye basması ile gerçekleşir. Bu sırada kaynak teli verilerek kaynak dikişi yapılır. Tam otomatik kaynak işleminde, arkın hareketi, ark boyu, koruyucu gaz üflenmesi, ek telinin kaynak bölgesine verilmesi mekaniksel sistemle yapılır.

Tig kaynağının yapılışı

TIG kaynağının görünümü, tig kaynağı birleştirilmiş parça örneği
Tig kaynağının elemanları
TİG kaynağında, kaynak makinesi, koruyucu gaz tüpü, torç(elektrot tutucu), kendisi ergimeyen tungsten elektrot ve kaynak teli bulunmaktadır.

TIG Kaynak Makineleri
TİG kaynağında kullanılan makineler, birleştirilecek parçaların özelliklerine göre doğru ve dalgalı akım makineleri olarak iki çeşittir. Bazı metallerin(paslanmaz çelik, pirinç, gümüş, yüksek karbonlu çelik, bakır ve döküm) kaynatılmasında doğru akım makinelerle iyi sonuç alınabildiği gibi, diğer metallerin(magnezyum, alüminyum, paslanmaz çelik 1,25mm ye kadar, gümüş kaplama, sert yüzeylerin kaynatılması) kaynağında ise dalgalı akım makineleri iyi sonuç vermektedir.


TİG Kaynak Torcu
Elle kullanılan torçlarda, kaynak akımı ile gazın kaynak alanına verilmesi, bir düğme ile sağlanmaktadır. Bazı kaynak elemanlarında, bu işlem bir pedal yardımıyla gerçekleşir. Ayak pedalı ile kaynak sonuna yaklaşıldığında kaynak akımı daha iyi kontrol edilmektedir.
Şimdi de mig kaynağı nedir göz atalım
MIG Kaynağı

Metal İnert Gas kelimelerinin baş harflerinden oluşur. MIG kaynağı yöntemi helyum, argon gazları ve bu gazların karışımından oluşan gazların koruyucu etkisi altında yapılan metal ark kaynağıdır. Bu kaynak türünde ergime, arkın iş parçası ile elektrot arasında oluşmasında meydana gelir. Elektrot geliş hızı kontrol edilen bir bobin tel halinde kaynak bölgesine gönderilir. Koruyucu gaz torçtan üflenerek ergiyik banyosu ile hava arasında bir gaz tabakası oluşturur.

mig gazaltı ark kaynağı ark oluşumu (üstte solda) Mig kaynağının görüntüsü (üstte sağda)
Elle yapılan MİG kaynakları yarı otomatik olarak gerçekleşir. Kaynak sırasında torç parçaya çok yakın tutulursa, akım otomatik olarak yükselerek, telin daha çabuk ergimesine neden olur. Bu durum ark boyuna da etki eder. Torcun iş parçasından fazla uzakta tutulması durumunda ise, kaynak akımı otomatik olarak azalır ve normal ayarlanan ark boyu daha da kısalır. Bu işlemlerde kaynakçı ark boyunu belirli yükseklikte tutmalıdır.

gazaltı kaynak yöntemleri arasında önemli bir yere sahip olan Mig kaynağının yapılışı

mig gazaltı kaynağının görünüşü
MIG gazaltı kaynağı Elemanları
MİG gazaltı kaynağı elemanları, kaynak makinesi, tel besleme mekanizması gazaltı torcu ve koruyucu gaz ünitesinden oluşmaktadır.

mig gazaltı kaynağı ekipmanları

mig gazaltı kaynağı donanımları
Gazaltı kaynağında hangi gazlar kullanılır?

Gazaltı kaynak yöntemleri ile kullanılan koruyucu gazlar. Değişen oranlarda, Argon,helyum, karbondioksit gazları olabilmektedir.(yukarıda)
Çok başarılı bir içerik olmuş teşekkür ederiz.
Emeğinize sağlık