Makine Teknik resimde imalatı yapılacak parçaların ölçüleri belirlenirken, parçanın kullanılacağı alana bağlı olarak, zaman zaman ölçünün belirli bir aralıkta olabileceği ifade edilir. İmalatçı parça ölçülerini bu aralık dahilinde tutturmalıdır. Buna basitçe tolerans diyoruz. Toleranslar hakkında detaylı bilgi için BKNZ: Teknik Resimde TOLERANS Nedir?
Autocad programında ölçülendirme yapılırken toleransların nasıl ifade edileceği, pek çok kullanıcının merak ettiği konulardandır. Bu yazıyı Autocad ile ölçülendirmede tolerans ekleme konusuna ayırdık.
Autocad’de Tolerans Nasıl Eklenir?
Autocad’de DIMSTYLE (Ölçü Stili) iletişim kutusunu kullanarak doğrudan Tolerans ekleyebilirsiniz. DIMSTYLE komutu için klavyeden D yazın ve boşluk (Ya da ENTER) tuşuna basın. Dimension Style Manager penceresi açılacak.

Açılan pencerede NEW butonuna tıklayın. Böylece YENİ bir stil oluşturacağız ve bunu toleranslı göstermek istediğimiz ölçülerde kullanacağız.

Ardından açılan pencerede stilinize bir isim verin ve USE FOR kısmında LINEAR DIMENSIONS (Doğrusal ölçüler) i seçin

Açılan pencerede bu sefer yukarı kısımdaki sekmelerden TOLERANCES sekmesine gelin ve ardından yukarıdaki ayarları yapın. (Kırmızıyla işaretli bölgedeki ayarlar)

tekrar NEW butonuna tıklayın ve önceki adımda LINEAR DIMENSIONS olarak seçtiğimiz kısmı bu sefer ANGULAR DIMENSIONS yapın. (Açısal tolerans gösterimini ayarlayacağız)

Yine TOLERANCES sekmesine gelin ve önceki adımda 0.05 olan üst ve alt tolerans değerlerini bu sefer 0.04 olarak girin.
Doğrusal ve Açısal ölçülerde toleranslı gösterim stilini ayarlamış olduk. Şimdi aynı yöntemle Çap ve Yarıçapları ölçülendirdiğimiz RADYAL ölçülendirme stilini de yapılandıracağız.

Önceki adımlarda LINEAR ve ANGULAR DIMENSIONS ı seçerek ulaştığımız pencereye bu sefer RADIUS DIMENSIONS u seçerek ulaşacağız. Açılan pencerede bu sefer 0.02 alt ve üst sınırlarını gireceğiz. (Yukarıdaki resim)
Autocad Çizimlerine Tolerans Ekleme
Önceki adımlarda yeni bir ölçülendirme stili oluşturduk ve bundan sonra yapacağımız ölçülendirmelerde ölçüler toleranslı olarak gözükecek. DIMSTYLE, ya da PROPERTIES menüsünden başka bir stil seçmediğiniz sürece.
Açısal tolerans, ölçülendirmede görünmüyorsa
Stillendirmemizi yaptık. Çizimi ölçülendirmeye geçtiğimizde Açısal toleransın görünmediğini fark ettik. Üst ve Alt toleranslar 0 olarak görünüyor olabilir. Bu durumda endişe etmeyin.
Toleransların görünmesi için, Açısal ölçünün Hassasiyetini “PRECISSION” değiştirmeniz gerekebilir.

Bunun için, Açısal ölçü stilinin Birincil Birimler “Primary Units sekmesine gidin ve Hassasiyet “Precision” değerini 0.00 olarak değiştirdikten sonra OK düğmesine tıklayın. (Yukarıdaki resim)
Artık DIMSTYLE MANAGER penceresinde LINEAR (Doğrusal), ANGULAR (Açısal) ve RADIAL (radyüs) ölçülendirme seçenekleri olan yeni bir stilimiz var. (Yukarıdaki hareketli resim)

Bundan sonra DIMSTYLE menüsünden stili değiştirmediğiniz sürece, çizimlerinizde yaptığınız ölçülendirmeler yukarıdaki gibi görünecek.
Eski Stile Nasıl Dönerim?
Autocad’i açtınız bir de baktınız ki bütün ölçüler toleranslı gösteriliyor. Ancak siz toleranslar görünmesin istiyorsunuz. Eski klasik stile dönmek için DIMSTYLE penceresini açın. Eski stilinizi seçin ve SET CURRENT butonuna basın.

Bazı Ölçüleri Toleranssız İfade etmek için

Ölçülendirmenin toleranslı ya da toleranssız gösterilmesini istediğiniz ölçüyü tıklayın. Ardından PROPERTIES menüsünden ölçülendirme stilinizi seçin. Anında ölçü stili değişecek.
Tolerans Değerlerini Değiştirme
Biz DIMSTYLE penceresinden Default olarak 0.05 gibi rakamlar ayarladık ancak çizim içinde tekrar DIMSTYLE ile uğraşmadan tolerans değerlerini değiştirebilirsiniz.

Bunun için toleransını değiştirmek istediğiniz ölçüye tıklayın. Ardından PROPERTIES menüsünde aşağılara doğru inin. Tolerances kısmında bu değerleri değiştirebilirsiniz. (Yukarıdaki resim)