• İMALAT
    • CNC
    • ÖLÇME KONTROL
    • EL İŞLEMLERİ
    • DELME İŞLEMLERİ
    • FREZELEME
    • MALZEME BİLGİSİ
    • İŞ GÜVENLİĞİ
    • KALIPÇILIK
    • KAYNAK TEKNOLOJİSİ
    • TORNALAMA
    • TAŞLAMA
  • MAKİNE ELEMANLARI
    • DİŞLİLER
    • HİDROLİK PNÖMATİK
    • KAVRAMA ve FLANŞLAR
    • KAYIŞ KASNAK KAMALAR
    • KAMLAR
    • KAYNAK TEKNOLOJİSİ
    • MİLLER MUYLULAR
    • PERÇİNLER
    • RONDELA ve GUPİLYALAR
    • RULMAN ve YATAKLAR
    • MEKANİK MUKAVEMET
    • VİDALI BİRLEŞTİMELER
    • YAYLAR
  • TEKNİK RESİM
    • TEKNİK RESİM DERSLERİ
    • TEKNİK RESİM ÖRNEKLERİ
    • BİLGİSAYAR DESTEKLİ ÇİZİM
    • KATI MODELLEME
    • CADCAM
    • TASARI GEOMETRİ
  • MATERYALLER
    • ATÖLYE TEMRİNLERİ
    • MAKİNE PLAN ZÜMRE
    • MESLEKİ YABANCI DİL
    • SINAVLAR TESTLER
    • İlginç – Pratik Fikirler
    • Teknoloji Keşfi
  • BİLİM ve TEKNOLOJİ
    • BİLİŞİM
      • Bilgisayar Püf Noktaları
      • Ücretsiz Program İndirme
    • OTOMOBİL
      • ARAÇ BAKIM ONARIM
      • Ehliyet Sınavı Hazırlık Testleri
      • Güvenli Sürüş Eğitimi
      • MOTOR BİLGİSİ
Facebook Twitter Pinterest Tumblr
Makine Eğitimi
  • ÜRETİM TEKNİKLERİ
    • İmalat İşlemleri – Yöntemleri
      • İŞ GÜVENLİĞİ
      • ÖLÇME KONTROL
      • MALZEME BİLGİSİ
      • EL İŞLEMLERİ
      • DELME İŞLEMLERİ
      • TORNALAMA
      • FREZELEME
      • TAŞLAMA
      • CNC PROGRAMLAMA
      • KALIPÇILIK
      • KAYNAK TEKNOLOJİSİ
    • İMALAT İŞLEMLERİ-2
      • ELEKTRO EROZYON İle İŞLEME
      • LAZER İLE İŞLEME
      • SU JETİ İLE İŞLEME
    • TEKNİK RESİM
      • TEKNİK RESİM DERSLERİ
      • TEKNİK RESİM ÖRNEKLERİ
      • BİLGİSAYAR DESTEKLİ ÇİZİM
      • KATI MODELLEME
      • TASARI GEOMETRİ
      • CAD-CAM
    • MAKİNE ELEMANLARI
      • DİŞLİ ÇARKLAR
      • HİDROLİK PNÖMATİK
      • KAVRAMA VE FLANŞLAR
      • KAYIŞ KASNAK VE KAMALAR
      • MEKANİK – MUKAVEMET
      • MİLLER VE MUYLULAR
      • PERÇİNLER
      • RONDELA VE GUPİLYALAR
      • RULMAN VE YATAKLAR
      • VİDALI BİRLEŞTİRMELER
      • YAYLAR
  • MATERYALLER
    • ATÖLYE TEMRİNLERİ
    • ÇEVRİMİÇİ KONU TESTLERİ
    • HAZIR ANTETLİ KAĞITLAR
    • MESLEKİ YABANCI DİL
    • SINAV SORULARI
    • PLAN ve ZÜMRELER
    • TEKNİK TABLOLAR
  • BİLİM ve TEKNOLOJİ
    • Teknik Videolar
      • İlginç – Pratik Fikirler
      • Teknoloji Keşfi
    • BİLİŞİM
      • Bilgisayar Püf Noktaları
      • Ücretsiz Program İndirme
    • OTOMOBİL
      • ARAÇ BAKIMI ve ONARIMI
      • MOTOR BİLGİSİ
      • GÜVENLİ SÜRÜŞ EĞİTİMİ
Makine Eğitimi
Ana sayfa»Malzeme Bilgisi»Çeliklerin Sınıflandırılması

Çeliklerin Sınıflandırılması

çeliklerin sınıflandırılması

Endüstrinin tüm çelik ihtiyaçlarını karşılayabilecek nitelikte çelik üretimini yapmak, sınıflan­dırmanın da geniş kapsamlı düşünülmesini gerektirir. Çeliklerin sınıflandırılması ana hatlarıyla aşağıdaki gibidir.

  • Kullanım alanlarına göre çeliklerin sınıflandırılması.
  • Kimyasal bileşimlerine göre çeliklerin sınıflandırılması.
  • Kaliteye göre çeliklerin sınıflandırılması.
  • Sertleştirme ortamına göre çeliklerin sınıflandırılması.
Çeliklerin sınıflandırılması

Kullanım Alanlarına Göre Çeliklerin Sınıflandırılması

Çelik metaller içinde en geniş kullanım alanına sahip olanıdır. Çeliğin bu yönü, onun üretim miktarını artırmanın yanı sıra, bu üretime çeşitlilik katmıştır. Bir bakıma çeliğin kullanım alanlarına göre üretilmesi ve sınıflandırılması olanağını vermiştir.Kullanma alanlarına göre sınıflandırmaya tipik örnek inşaat çelikleridir. Her türlü yapıların betonarme kısımlarında kullanılan çelikler, inşaat çeliği olarak tanınır. Çelik hangi alan için üretilmiş ve kul­lanılmaktaysa, o alanın adını alır ve sınıflandırılır. Örneğin; cıvata ve somun çeliği, yay çeliği, ray çeliği gibi.

Ray çeliği

Kimyasal bileşimlerine göre çeliklerin sınıflandırılması

Çeliklerin kimyasal bileşimlerine göre sınıflandırılmasında, malzemenin karbon, fosfor, kükürt ya da silisyum oranları dikkate alınır.
Kimyasal bileşimlerine göre sınıflandırma iki başlık altında yapılır.

  1. Sade karbonlu çelikler.
  2. Alaşımlı çelikler.

Sade Karbonlu çelikler

Çeliklerdeki en ucuz ve en etkili alaşım maddesi karbondur. Çelik içinde %1,7’ye kadar karbon bulunur. Karbon oranındaki her değişim, çeliğin özelliklerinin de değişimi anlamına gelir.
Sade karbonlu çelikler ötektoit oranları göz önüne alınarak iki grupta toplanır.

Ötektoit altı çelikler.

Yumuşak çelikler. Karbon oranı: %0,1 -0,2•
Az karbonlu çelikler. Karbon oranı: %0,2-0,3
Orta karbonlu çelikler. Karbon oranı: %0,3-0,852. 

Ötektoit üstü çelikler

İç yapısında %0,85’den fazla karbon olan çeliklerdir.

Alaşımlı Çelikler

Çeliğin demir ve karbon alaşımıdır. Ancak bu çeliğe alaşımlı çelik denemez. Çünkü bir çeliğe alaşımlı denebilmesi için, iç yapısında bulunan ametal ya da metallerin alaşımın özelliklerini değiştirmesi gerekir. Çelik içerisinde katılan metal ya da ametal, çeliğe yeni bir özellik veriyorsa, o çelik alaşımlı olur.

Çelik içine katılan alaşım elemanları, kendi özelliklerini çeliğe verir. Çelik yeni alaşım ele­manlarının sayısına göre sınıflandırılır.
1. Basit alaşımlı çelikler. İç yapısında karbondan başka bir alaşım elemanı olan çeliklerdir. Bu tür çeliklere örnek olarak, nikelli, kromlu ve vanadyumlu çelik verilebilir.
2. Çift alaşımlı çelikler. İç yapısında karbondan başka iki alaşım elemanı olan çeliklerdir. Örnek olarak, krom-nikelli, krom-molibdenli, krom-vanadyumlu çelikler verilebilir.
3. Çok alaşımlı çelikler. Bu gruptaki çeliklerin iç yapısında, karbondan başka çok sayıda alaşım elemanı bulunur. Örnek olarak, krom-nikel-vanadyumlu, krom-volfram-kobaltlı çelikler gibi.

Kalitelerine göre çeliklerin sınıflandırılması

Çelik bir malzeme olduğuna göre, bunun çeşitleri arasında kalite farkı olması kaçınılmazdır. Dolayısıyla da karşımıza kaliteye göre bir sınıflama çıkar. Çeliklerin kaliteye göre sınıflandırılması üç grup altında toplanır.

1. Biçimlendirilebilme özelliklerine göre: Çeliğin kalitesi, kesme, delme, dövme, bükme gibi bi­çimlendirme işlemlerini etkiler. Çeliklerde bu biçimlendirme işlemlerine göre sınıflandırılır.

2. Yapısal özelliklerine göre: Çeliğin yapısal özellikleri, korozyona, ısıya, aşınmaya karşı dirençle­rini ortaya koyar. Bunlar dışında sertleşme nitelikleri de yapısal özelliklere bağlıdır. Örneğin, çe­kirdeğe kadar sertleşmeye elverişliler, özellik değiştirmeyenler, sertleştirmeye elverişli çelikler.

3. Mikroskopik yapı bakımından: Değişik karbon oranlarına sahip çelikler mikroskop altında in­celendiğinde yapısal farkları görülebilir. Buna göre çelikler ferritik, austenitik ve martenzitik çe­likler olmak üzere üç grupta toplanır.

Çeliklerin Sertleştirme ortamlarına göre sınıflandırılması

Çeliklerin sertleştirmeye olan yatkınlıkları, iç yapılarında bulunan karbon oranıyla bağlantılıdır. İç yapısında %0,20’den az karbon bulunan çelikler sertleşemez. Bu oran dışında kalan çelikler sert­leştirilebilir.

Çeliğin sertleşmesi için ısıl işlemden geçirilmesi gerekir. Genel anlamıyla ısıl işlem, çeliğin ısıtılması ardından kontrollü olarak soğutulmasıdır. Soğutma işlemi başlarda çok ani, zaman içinde yavaşlatılarak yapılır. Soğutma işleminin ya­pıldığı ortam, sertleştirme ortamı olarak anılır. Su, yağ ve hava en çok kullanılan sertleştirme ortam­larıdır. Çelikler sertleştirildikleri bu ortamlara göre sınıflandırılır. Su çeliği, yağ çeliği ve hava çeliği gibi.

Çelikler
Paylaş. Facebook Twitter WhatsApp Pinterest Tumblr Email

İlginizi Çekebilir

Plastik Çeşitleri ve Plastiklerin Sınıflandırılması

Brinell Sertlik Ölçme Yöntemi

Vickers Sertlik Ölçme Yöntemi

Rockwell sertlik ölçme yöntemi

Elmaslar Hakkındaki 10 yanlış söylenti

Alaşım nedir, nasıl oluşur? Alaşımların özellikleri

Yorum yaz Cevabı İptal Et

Hidrolik akümülatörlerin görevleri
VE valfi anlatım ve uygulamalar
Malafa Yardımıyla Tornalama
Cnc torna tezgahı ayar talimatı
  • İLETİŞİM FORMU

Makine Eğitimi. Makine teknolojisi, otomotiv teknolojisi ders notları slayt sunu video ve dokumanlar. Makine bölümü dersleri.

Facebook Pinterest Tumblr

Yukarıya yazın ve aramak için Enter tuşuna basın. İptal etmek için Esc tuşuna basın.