Forklift Nedir. Forklift Çeşitleri Nelerdir

Forklift, çeşitli malzemenin yüklenmesi, indirilmesi ve istiflenmesinde kullanılan makinedir. Forklift (istif makinesi), bir yükü çatallı kolları ile alıp kaldırıp, belirli bir mesafeye tasımaya, yüklemeye veya istiflemeye yarayan, elektrik motoru ve/veya içten yanmalı motor ile tahrik edilen hareketli kaldırma makinesidir.

Forklift Çeşitleri

Güç Kaynağına göre Forklift Çeşitleri

Forkliftler güç kaynağına göre, dizel, elektrikli, LPG’li ve akülü forklifler olarak sınıflandırılabilir.

Dizel forkliftler

Güç kaynağı iki veya dört zamanlı dizel motor olan forkliftlerdir. Bu forklifler daha çok ağır işlerde ve açık alanlarda kullanılırlar.

Elektrikli forkliftler

Güç kaynağı elektrik motoru olan forkliftlerdir. Hafif ve orta ağırlıklı işlerde kullanılır. Daha çok kapalı mekanlarda ve gürültü istenmeyen yerlerde kullanılırlar.

LGP’ li forkliftler

Güç kaynağı LPG motorlu olup açık alanlarda dizel forkliftlere alternatif olarak kullanılır. Kapalı alanlarda kullanılmaları LPG’den dolayı sakıncalı ve tehlikelidir.

Akülü (Bataryalı) Forkliftler

Şarj edilebilir aküyle çalışan elektrik motorlarıyla tahrik edilir. Kaldırma kapasiteleri daha küçüktür. Sessiz çalışır, egzoz gazı çıkarmadıklarından özellikle kapalı alanlarda ve insanların çalıştığı yerlerde, gıda işi yapan işletmelerde tercih edilir. Ancak tozlu ve yağışlı dış ortamlarda kullanılmaz. Kaldırma kapasiteleri 500 kg’dan 5000 kg’a kadar değişir. Yarı iletken elektroniğin sağladığı olanaklarla bu forkliftler şarj edilmeden 18 saat aralıksız olarak çalıştırılabilir. Genel olarak çalışma süreleri 8-10 saattir.

Hareket sistemine göre forklift çeşitleri

Forkliftler hareket iletme sistemine göre ise debriyajlı, tork konverterli, hidrostatik ve elektrik motorlu olarak sınıflandırılır.

Debriyajlı forkliftler

Forkliftlerin yürüyüş sistemleri, motordan alınan dönme hareketini, debriyaj dişli kutusu (şanzıman), şaft, diferansiyel ve aks aracılığıyla tekerleklere iletmesinden ibarettir. Makinelerin çalışması sırasında çok sık debriyaj problemleri olduğundan üretici firmalar artık bu tip forkliftleri üretmemektedir.

Tork konverterli forkliftler

Forkliftlerin yürüyüş sistemleri, motordan alınan dönme hareketini tork konverter, şanzıman, şaft, diferansiyel ve aks aracılığıyla tekerleklere iletmesinden oluşur. Dizel, benzinli, LPG’li forkliftlerde yaygın olarak kullanılır. Tork konverterli kavrama sistemi genel olarak tüm iş makinelerinde kullanılır. Debriyajlı forkliftlere nazaran operatör yönünden kullanım kolaylığı vardır. Bu tip forkliftlerin aynı zamanda şanzımanları da hidroliktir.

Hidrostatik forkliftler

Klasik yürüyüş sistemi bu forkliftlerde yoktur. Yani kavrama (tork konverter veya debriyaj), şanzıman, şaft, diferansiyel gibi hareket iletim elemanları kaldırılmış, bunların yerine hidrostatik pompa ve hidrostatik motor konulmuştur. Basınçlı hidrolik yağ ile döndürülen hidrostatik motorlar direkt olarak tekerlekleri döndürür. Basıncı oluşturan hidrostatik yağ pompası ana motordan tahrik alır. Elektrikli modellerde, pompa dönüşü bir elektrik motoru ile sağlanır. Operatör, hidroliğe yön veren valfleri kumanda ederek aracın ileri ve geri hareketini sağlar.

Elektrik motorlu forkliftler

Elektrikli forkliftlerde yürüyüş, akü grubundan beslenen elektrik motorlarının tekerleklere akuple bağlanmasıyla sağlanır. Bu şekilde makine elektrik motorlarının döndürme hareketi ile yürüyüş yapmaktadır.

Kullanıldıkları yere göre Forklift Çeşitleri

Kullanıldıkları yere göre forkliftler genel amaçlı ve sık depolama forkliftleri olarak ikiye ayrılır.

Genel amaçlı forkliftler

Klasik forklift tipidir. Dengeli forkliftler diye de adlandırılır. çünkü yükün ağırlığı ile dengelenir.

Sık depolama forkliftleri

Yerden kazanma amacıyla malların elden geldiğince yükseklere istiflenmesi gereken yerlerde çalışmak için amaçlanmıştır. Dar açıklıklı forkliftlerdir. Sık depolama forkliftleri tekerlek genişliği az olan forkliftlerdir. Yerden kazanmak için kaldırma sütununun araç gövdesine kadar içeri çekilebilen çeşidi mevcuttur. Bu tip forklifte yüksek İstifleyici (uzatmalı forklift) denir. çok dar bir alanda manevra yapabilir. Operatör çoğunlukla yan oturur.

Özel forkliftler:

Bu forkliftler belli bir işi yapmak amacıyla imal edilmişlerdir. Bunlar konteynerleri istif etme ve taşıma amacıyla kullanılmaktadır. Yandan ve üstten kavramak suretiyle konteyneri alabilen tipleri mevcuttur.

Transpalet

Transpalet, kapalı alanlarda küçük yüklerin kaldırılıp taşınmasında kullanılan, forklift gibi bıçakları bulunan, ancak yürüme tahrik sistemleri olmayan sadece kaldırma donanımları bulunan yardımcı iş makineleridir. Bıçak kısımlarının altına yerleştirilmiş tekerlek takımlarıyla insan gücü ile kolay hareket ettirilebilir. Kaldırma sistemleri ayak pompalı olduğu gibi akü ile çalışan elektro hidrolik donanımlı olanları da vardır.