Rayba delik toleransları – rayba delik ölçüleri , raybalama işleminde dikkat edilmesi gereken konulardan biridir. Raybalama öncesinde rayba yapılacak deliğin çapına göre rayba seçimi yapılır. Rayba anma çapına göre raybanın vaad ettiği toleransa rayba delik toleransları tablosundan bakılır . Rayba delik ölçüleri aşağıdaki tabloda verilmiştir.
Rayba delik toleransları hesabı
Matkap ile istediğimiz çap toleranslarını ve yüzey kalitesini sağlayamadığımız durumlarda . Yani delik yüzey kalitesi önemli ise rayba kullanmak en akıllıca seçim olacaktır. O nedenle raybalar ile istenilen toleranslar dahilinde delik ölçülerini yakalamak için delik rayba imalat toleransını delik toleransına uygun seçmek gerekmektedir.
Buna ek olarak , istenilen delik tolerans ölçülerini yakalayabilmek için kesme şartları, işlenecek malzemenin cinsi, iş parçası bağlama şekli , soğutma şartları ve eğer iş parçası döndürülüyor ise iş parçasının salgı yapması gibi noktalar göz önünde bulundurularak en uygun ortamın sağlanmasına çalışılmalıdır.
Rayba toleransı en büyük ve en küçük ölçüsünü bulmak için:
Rayba tolerans üst limiti için; delik toleransının üst limitinin %15 kadar altında alırız
Rayba toleransının alt limiti içinde; delik toleransının üst limitinin %35 kadar altında alırız .
Örnek verecek olursak :
Delik için istenilen çap değerleri: Ø 18 H8
Delik Çapı
Delik Anma Çapımız=Ø 18 mm
Delik En Büyük Çapı=Ø 18.027 mm
Delik En Küçük Çapı ==Ø 18.000 mm
Kullanılacak olan raybanın tolerans değerini hesaplamak istersek:
Rayba : Ø 18 H8
Rayba üst tolerans sınırını bulmak için H8 tolerans değerinin %15 (0.15IT8) alırız .
Yani 0.027 mm=0.15 × 0.027 = 0.00405 mm?0.004 mm=0.027 – 0.004=0.023 mm
Rayba alt tolerans sınırını bulmak için de H8 tolerans değerinin üst limit değerinin %35 (0.35IT8) alırız.
Yani 0.027 mm=0.35 × 0.027 = 0.00945 ? 0.010 mm = 0.027 – 0.010 = 0.017mm
Ø 18 H8 toleransı istenen bir iş için kullanılacak olan raybada olması gereken maximum ve minimum çap ölçüleri,
D1 maximum =18.000 + 0.023=18.023 mm
D1 minimum =18.000 + 0.017=18.017 mm
iyi çalışmalar . Faydalı olması dileklerimizle
