Pnomatik Uygulama örnekleri
Bu yazımızı Basit ve Endüstriyel pnomatik uygulama örnekleri konusuna ayırdık. Pnomatik derslerinde gördüğümüz valfler ,silindirler ve çeşitli hidrolik devre elemanlarının uygulama alanlarına göz atacağız. Böylece Pnomatik nerelerde kullanılır ? Ya da Pnomatiğin günlük hayatta uygulama alanları nelerdir? gibi sorulara cevap vermiş olacağız . Örnek pnomatik uygulamaların devre şemalarını inceleyeceğiz. Aşağıda çeşitlendirmeye çalıştığımız bu pnomatik devre örnekleri , değişik pnomatik sistemler hazırlamanızda sizlere fikir verebilecek, pnomatik devre elemanlarının kullanımı konusunda ufkunuzu açabilecektir.
Basit Pnomatik uygulama örnekleri
Bu kısımda basit örnekler olarak adlandırabileceğimiz genellikle bir valf ve bir silindirden oluşan sistemleri inceleyeceğiz . Pnomatik sistemlerin ve Pnomatik devrelerin ulaşabileceği karmaşıklık düzeyine nazaran oldukça basit görünen bu sistemler pnomatik işleyiş mantığının ve pnomatik devrenin çalışmasının en rahat anlaşılacağı örneklerdendir.
Uygulama 1 – Pnomatik mengene
Aşağıda görülen pnomatik mengene, basınçlı hava İle çalışmaktadır.Tek etkili ve yay dönüşlü olan silindire basınçlı havayı vermek için üç yollu ve iki konumlu (3/2) valf kullanılmaktadır.Pedala basıldığı zaman mengene işi sıkmakta, pedaldan ayak çekildiği zaman da iş parçası serbest kalacaktır.
Pnomatik mengene örnek devre şeması
Pnomatik devre örneği olarak verilen yandaki şemada 1 adet pedal kumandalı 3 yollu iki konumlu 3/2 yön kontrol valfi bulunmaktadır.Valf yay geri dönüşlüdür .
Valfin normal konumunda Silindirin içindeki hava A-R hattından ttahliye edilmiştir. Kompresörden basılan hava ise silindire gidemez . Dolayısıyla piston geridedir.(Mengene sıkılmamıştır) .
Valfe Pedal kumandası ile müdahale edildiğinde ise Kompresörden basılan hava silindiri dolduracak ve pistonu ileri itecektir. Hava tahliye hattı ise kapalıdır. Mengene sıkılmıştır.
Ayak pedalına basmayı bıraktığımızda ise valf yay geri dönüş sayesinde eski konumunu alır ve sistemdeki hava boşalır .(Mengene çeneleri gevşer)
Pnomatik uygulama örneği 2
Pnömatik sistemden yararlanarak akışkanın istenilen miktarda akıtılması veya,tamamen kesilmesi için aşağıda görüldüğü gibi basit bir sistem kurulabilir.üç konumlu valfin orta konumunda akışkan tamamen kesiliyor,diğer iki konumunda ise akışkan değişik miktarlara ayarlanmaktadır.
örnek uygulama devre şeması
Yandaki örnek pnomatik uygulaması devre şemasında neler oluyor inceleyelim. Bir silindire bağlı 4 yollu 3 konumlu (4/3) kol kumandalı yay geri dönüşlü yön kontrol valfi bulunmaktadır.
Valfin normal konumunda tüm basınç hattı ve dönüş hattı kapalıdır. Dolayısıyla pistonda herhangi bir hareket yoktur.Ayrıca dönüş hattına akış serbest olmadığı için piston hareket ettirilemez.
Valf kol kumandası vasıtasıyla 1 konumuna geçtiğinde basınç ve dönüş hattı yolu açılır.Basınçlı hava PA yolunu takip ederek silindiri doldurur.Piston sağa doğru hareket eder.
Valf kol kumandası ile 3 konumuna geçtiğinde ise bu sefer silindirdeki hava AR yolunu takip ederek tahliye edilir.Kompresörden basılan hava ise PB üzerinden silindirin sağ kısmını doldurur. Piston sola doğru hareket eder.
Yay geri dönüşü sayesinde kol kumandası bırakıldığında, valf orta konuma geri dönecek ve piston hareket etmeyecektir.Hangi konumda ise öyle kalacaktır. Bu sistemi bir mengene olarak düşünürsek kolu hareket ettirmedikçe mengene çeneleri sabit kalacak ,kol hareketleriyle mengene çeneleri açılıp kapanacaktır.
Endüstriyel Pnomatik uygulama örnekleri
Pnömatik sistemi kullanarak iş parçalarını kolaylıkla ve hızla bağlamak ve sökmek mümkündür.Bu işlem ler için basit birkaç eleman yeterli olmaktadır.Aşağıda görüldüğü gibi (3/2)’lik valflerle tek etkili silindirlere gönderilen hava, pensi aşağıya çekerek sıkmakta ve is parçası tesbit edilmektedir.Silindire hava girişi kesilince, yayın etkisiyle pensler serbest konumlarını almakta ve İşi bırakmaktadır.
Örnek uygulama – Aynı anda İki işin pnömatik sistemle sıkılması
Aynı anda iki işin sıkıldığı sistem ve devre şeması (Yukarıda)
Pnomatik Uygulama örneği : Bükme makinesi
iş parçasının üç ayrı silindiri kullanarak bükülmesi için kullanılan pnomatik devre
Yukarıda görülen pnömatik sistemde iş parçasının sıkıştırılmasını sağlayan (1) nolu silindire soldaki birinci valften hava verilmektedir. Devreye hava verildiği zaman önce (1) nolu silindire girecek hava saç parçasını sıkacaktır.Altta görülen kam sağa doğru hareket edince ortadaki (3/2) valfin makarası yükselir ve açık konumu alır. Bu valften geçecek basınçlı hava (2) nolu silindire gider ve birinci bükmeyi yapar.
Kam sağa doğru gitmeye devam ederken sağ baştaki (3 /2 )’lik valfin makarası kama çarparak yükselir ve kapalı konumdan açık konuma geçerek basınçlı havanın (3) nolu silindire gitmesini sağlar.Bu silindir de son bükme işlemini yapar.Kam aksi tarafa (2) doğru ilerlerken önce (3),sonra (2),daha sonra da (l)nolu piston geriye çekilir ve iş parçası dışarı çıkarılır.
Pnomatik uygulama örneği: Sıkma ve Bağlama kalıbı
Pnomatik enerji ile çalışan sıkma ve bağlama kalıbı
pnomatik sıkma bağlama kalıbının devre şeması pnomatik uygulamalara güzel bir örnektir.
Yukarıda görülen pnomatik iş bağlama kalıbında silindirlere basınçlı hava verildiği zaman, pistonlar ileriye çıkar ve makaraların altındaki eğik yüzeyli kamayı ileri sürer. Bu sırada kalıp içine yerleştirilmiş olan iş parçası mafsal sisteminden yararlanılarak sıkılır. Silindirler tek etkili ve yay dönüşlü olduğu için, basınçlı bava kesilince hemen pistonlar geriye çekilir ve iş parçası serbest kalır.Böylece kısa zamanda geniş bir yüzeyi olan iş parçasını tesbit etmek mümkün olur.
Otomatik ilerleme ünitesini meydana getiren pnomatik elemanların devre şeması.
| 1-Havanın girişi 2-Start butonu 3-(4/2) lik valf 4-(3/2)’lik valf . 5- (4/2)’lik valf | 6- zaman ayar valfi 7- (3/2) lik valf 8-(VEYA) valfi 9- (3/2) lik valf 10- Pno-hidrolik ilerleme ünitesinin hava silindiri |
Pnomatik uygulama örneği / Pnomatik Matkap tezgahı
Pnomatik matkap tezgahı (yukarıda)
Bir iş parçası pnomatik matkap tezgahında başlama butonuna basıldığında delinecek piston kurs sonunda sınır anahtarına (switch) çarptığında matkap otomatik olarak geri gelecek ve diğer işlem için hazır bekleyecektir . Bu sistem için pnomatik devre şeması :
