• İMALAT
    • CNC
    • ÖLÇME KONTROL
    • EL İŞLEMLERİ
    • DELME İŞLEMLERİ
    • FREZELEME
    • MALZEME BİLGİSİ
    • İŞ GÜVENLİĞİ
    • KALIPÇILIK
    • KAYNAK TEKNOLOJİSİ
    • TORNALAMA
    • TAŞLAMA
  • MAKİNE ELEMANLARI
    • DİŞLİLER
    • HİDROLİK PNÖMATİK
    • KAVRAMA ve FLANŞLAR
    • KAYIŞ KASNAK KAMALAR
    • KAMLAR
    • KAYNAK TEKNOLOJİSİ
    • MİLLER MUYLULAR
    • PERÇİNLER
    • RONDELA ve GUPİLYALAR
    • RULMAN ve YATAKLAR
    • MEKANİK MUKAVEMET
    • VİDALI BİRLEŞTİMELER
    • YAYLAR
  • TEKNİK RESİM
    • TEKNİK RESİM DERSLERİ
    • TEKNİK RESİM ÖRNEKLERİ
    • BİLGİSAYAR DESTEKLİ ÇİZİM
    • KATI MODELLEME
    • CADCAM
    • TASARI GEOMETRİ
  • MATERYALLER
    • ATÖLYE TEMRİNLERİ
    • MAKİNE PLAN ZÜMRE
    • MESLEKİ YABANCI DİL
    • SINAVLAR TESTLER
    • İlginç – Pratik Fikirler
    • Teknoloji Keşfi
  • BİLİM ve TEKNOLOJİ
    • BİLİŞİM
      • Bilgisayar Püf Noktaları
      • Ücretsiz Program İndirme
    • OTOMOBİL
      • ARAÇ BAKIM ONARIM
      • Ehliyet Sınavı Hazırlık Testleri
      • Güvenli Sürüş Eğitimi
      • MOTOR BİLGİSİ
Facebook Twitter Pinterest Tumblr
Makine Eğitimi
  • ÜRETİM TEKNİKLERİ
    • İmalat İşlemleri – Yöntemleri
      • İŞ GÜVENLİĞİ
      • ÖLÇME KONTROL
      • MALZEME BİLGİSİ
      • EL İŞLEMLERİ
      • DELME İŞLEMLERİ
      • TORNALAMA
      • FREZELEME
      • TAŞLAMA
      • CNC PROGRAMLAMA
      • KALIPÇILIK
      • KAYNAK TEKNOLOJİSİ
    • İMALAT İŞLEMLERİ-2
      • ELEKTRO EROZYON İle İŞLEME
      • LAZER İLE İŞLEME
      • SU JETİ İLE İŞLEME
    • TEKNİK RESİM
      • TEKNİK RESİM DERSLERİ
      • TEKNİK RESİM ÖRNEKLERİ
      • BİLGİSAYAR DESTEKLİ ÇİZİM
      • KATI MODELLEME
      • TASARI GEOMETRİ
      • CAD-CAM
    • MAKİNE ELEMANLARI
      • DİŞLİ ÇARKLAR
      • HİDROLİK PNÖMATİK
      • KAVRAMA VE FLANŞLAR
      • KAYIŞ KASNAK VE KAMALAR
      • MEKANİK – MUKAVEMET
      • MİLLER VE MUYLULAR
      • PERÇİNLER
      • RONDELA VE GUPİLYALAR
      • RULMAN VE YATAKLAR
      • VİDALI BİRLEŞTİRMELER
      • YAYLAR
  • MATERYALLER
    • ATÖLYE TEMRİNLERİ
    • ÇEVRİMİÇİ KONU TESTLERİ
    • HAZIR ANTETLİ KAĞITLAR
    • MESLEKİ YABANCI DİL
    • SINAV SORULARI
    • PLAN ve ZÜMRELER
    • TEKNİK TABLOLAR
  • BİLİM ve TEKNOLOJİ
    • Teknik Videolar
      • İlginç – Pratik Fikirler
      • Teknoloji Keşfi
    • BİLİŞİM
      • Bilgisayar Püf Noktaları
      • Ücretsiz Program İndirme
    • OTOMOBİL
      • ARAÇ BAKIMI ve ONARIMI
      • MOTOR BİLGİSİ
      • GÜVENLİ SÜRÜŞ EĞİTİMİ
Makine Eğitimi
Ana sayfa»Makine Mühendisliği Akademik Bilgiler»Kesici takım aşınma tipleri ve aşınmanın nedenleri

Kesici takım aşınma tipleri ve aşınmanın nedenleri

kesici takım aşınma tipleri ve aşınma nedenleri

Bu yazımızda, kesici takım aşınma tipleri ve kesici takım aşınmalarının nedenleri.Kesici takım hasarlarını en aza indirme ,kesici takım hasarları konularını işleyeceğiz

Kesici Takım Aşınma Tipleri

Kesici takımlarının aşınmalarının nedenleri bir çok sebebe bağlı olabilir. Aşınmayı etkileyen faktörleri incelemeden önce kesici takımlarda oluşan aşınma çeşitlerine değinmek gerekir. Çünkü her aşınma çeşidi aşınmanın farklı nedenlerini işaret ediyor olabilir

Serbest Yüzey Aşınması

Takımın, iş parçasıyla temas halinde olan yüzeyinde oluşan aşınmaya serbest yüzey aşınması denir.

Bu aşınma bölgesinin işlenen yüzeyle sürtünmesiyle, talaş kaldırılan parça yüzeyinde hasar oluşur. Serbest yüzey aşınması genellikle standart olmayan formlardadır ve kenara yakın bölgede oluşur. Zamana göre serbest yüzey aşınmasının gelişimi şekilde verilmiştir.

kesici takım aşınması
kesici takım aşınma tipleri

Serbest yüzey aşınmasının ortadan kaldırılması mümkün değildir, Ancak azaltılabilmesi için tedbir almak mümkündür.  Serbest yüzey aşınmasını azaltmak amacıyla alınabilecek tedbirler aşağıdaki tabloda verilmiştir.

Kesici takım serbest yüzey aşınması

kesici takım serbest yüzey aşınması karakteristikleri ve alınabilecek tedbirler

Krater aşınması

Kesici takımın talaş yüzeyinde krater biçiminde aşınma oluşması. Takım talaş yüzeyi, iş parçasından kaldırılan talaşın takım üzerinde kaydığı yüzeydir.

Sonuçları : Genelde ılımlı bir krater aşınması takım ömrünü kısıtlamaz. Krater oluşumu takım talaş açısının etkinliğini artırır ve  kesme kuvvetleri azalır.

kesici takım aşınmaları ve sebepleri
Kesici takım krater aşınması


Bu açıdan bakıldığında olumsuz bir yön görülmemektedir fakat, aşırı krater aşınması kesme kenarlarını zayıflatır ve bu durum takımın deformasyonuna veya kırılmasına sebep olur. Bu yüzden takım ömrünü kısalttığı ve takımın yeniden bilenmesini zorlaştırdığı için aşırı krater aşınmasından kaçınılmalıdır.

krater aşınmasını azaltma

Azaltıcı tedbirler: Krater aşınması, takım malzemelerinin kimyasal kararlılığının arttırılması veya takımın talaş içinde çözünürlüğünün azaltılmasıyla en aza indirilebilir.

Çentik aşınması

Kaba yüzeylerin tornalanmasında kullanılan takımlarda, takım ile işlenmemiş yüzey ya da talaş kenarı arasındaki temas noktasında  çentik aşınması oluşur.

Kesici takım aşınmasının sebebi : Kullanılan bir soğutucunun neden olduğu veya korozyon nedeniyle oluşan oksidasyon da çentik aşınmasına neden olur.

kesici takım neden aşınır. çentik aşınması
kesici takım hasarı – çentik aşınması

Kesici takım aşınmasının sonuçları: Aşırı çentik aşınması takımın yeniden bilenmesini zorlaştırır ve özellikle seramik parçalarda kırılmaya sebep olur.

Kesici takım aşınmasını azaltıcı tedbirler : Çentik aşınması, takım ile iş parçası yüzeyi arasındaki temas alanını arttıran dalma açısının arttırılmasıyla, çok pasolu talaş kaldırmada kesme derinliğinin değiştirilmesiyle ve takım malzemesinin ısıl sertlik ve deformasyon direncinin arttırılmasıyla, en aza indirilebilir.

Burun aşınması

Bu aşınma takım serbest yüzeyinin sonuna yakın bölgede iz kenarı üzerinde oluşur. Bu aşınma serbest yüzey ile çentik aşınmasının  birleşimine benzer .

burun aşınması kesici takım aşınmalarının nedenleri : öncelikle abrazyon ile korozyon yada oksidasyon  nedeniyle oluşur.

Sonuçları: Aşırı burun aşınması işlenmiş yüzeyin kalitesini azaltır.

kesici takım burun aşınması
takım aşınmasını azaltıcı tedbirler

Isıl ve mekanik çatlaklar

Bu çatlaklar, kesintili talaş kaldırmada takımın değişken yüklerle yüklenmesi ya da  talaş kaldırma esnasında yüksek takım-talaş sıcaklıkları sebebiyle olur.

İki tip çatlak oluşur; özellikle soğutucu kullanıldığında değişken ısıl yükler altında kesme kenarlarına dik olarak oluşan çatlaklar ve değişken mekanik yükler sebebiyle kesme kenarlarına paralel olarak oluşan çatlaklar.

kesici takımda ısıl aşınma sebepleri
Isıl çatlak
kesici takımda aşınma sonucu mekanik çatlak
mekanik çatlak

Çatlak oluşumu takımın hızlı bir şekilde hasara uğramasına sebep olur.

kesici takım çatlağı engelleme

Ağız birikimi (BUE) oluşumu

BUE : (Built up edge) kesici takım aşınmalarının nedenleri : Genelde yumuşak malzemelerin (örnegin Alüminyum) düşük hızlarda işlenmesi durumunda oluşur.

Özellikle delmede ağız birikimi önemli bir problemdir. Ağız birikimi , etkili kesme derinliğini (veya delik çapını) değiştirmesi, böylelikle kesme derinliğinin kararsız olması ve dolayisiyla kalitesiz bir yüzeyin meydana gelmesine neden olduğu için istenilmez.

kesici takım aşınması bue

En aza indirme : pozitif talaş açılı takımlar kullanılarak, yüzey pürüzlülüğü çok az takımlar kullanılarak ,yağlayıcılık özelliği arttırılmış soğutucular kullanılarak, yüksek basınçlı soğutucuyu direk talaş yüzeyine sevk ederek ve yüksek kesme hızları kullanılarak en aza indirilebilir.

kesici takım deformasyonları

Plastik deformasyon

Takım ile talaş arasındaki temas alanı üzerinde kesme basınçları takım tarafından desteklenemediğinde, kesme kenarlarında plastik deformasyon oluşur.

Kesme kenarlarının deformasyonu genellikle yüksek kesme kenar kuvvetlerinin olduğu yüksek ilerleme hızlarında veya takım sertliğinin artan kesme hızı ve ısıyla birlikte azaldığı yüksek kesme hızlarında ortaya çıkar.

Kesme kenarındaki aşırı deformasyon boyutsal doğruluğun azalmasına, kötü bir yüzey kalitesine ve aşırı serbest yüzey aşınmasına ya da  takımın kırılmasına sebep olur.

kesici takımda plastik deformasyon sebepleri ve giderilmesi
Plastik deformasyon

Kenar çentiklemesi

Kenar parçalanması seramik gibi gevrek takımlarla yapılan talaşlı imalatta veya sert yada abraziv parcacıklar içeren metal matrisli kompozitler gibi malzemelerin işlenmesi hallerinde oluşur.

Aşırı kesme kuvvetleri veya düşük sistem rijitliği sebebiyle meydana gelen titreşim de kenar çentiklemesine yol açar.

Kenar çentiklemesi nedeniyle işlenen yüzeyin kalitesi düşer, serbest yüzey aşınması artar ve sonuçta takım kırılabilir.

Bu durum; takım kenarlarının değiştirilmesiyle veya takımların kırılma dayanımlarının arttırılmasıyla kontrol edilebilir.

kesici takımda çentik oluşması
Kesici takımda kenar çentiklenmesi
kesici takım hasarlanmaları

Talaş vurması

Bu durum tok veya abraziv talaş meydana getiren malzemelerin (örnek: paslanmaz çelik) seramik takımlarla işlenmesi durumunda oluşur.

Talaş vurması, talaş geriye doğru kıvrıldığında ve kesme kenarından uzakta takım yüzeyine çarptığında oluşur. Talaş akış yönünü değiştirmek için dalma açısı, kesme derinliği, ilerleme hızı veya takım burun yarıçapı değiştirilerek bu durum önlenebilir.

kesici takımda aşınma tipleri

Takım kırılması

Takım kırılmasını önlemek için neler yapılmalı ? ;

Kesme kuvvetlerinin azaltılması, sağlam ve daha rijit takim tertibatlarının kullanılması ve kırılma tokluğu arttırılmış takımlar kullanılması, kesici takımın kırılmaması için daha uygun olacaktır.

kesici takım kırılması
Kesici takım kırılması
kesici takımlar talaşlı imalat
Paylaş. Facebook Twitter WhatsApp Pinterest Tumblr Email

İlginizi Çekebilir

Makine Elemanları II- Kaymalı Yataklar 2 -Radyal Yataklar

Makine Elemanları II – Dişli Çarklar Ders Notları PDF

Frezelemede Kesici Takım Aşınma Sebepleri

Makine Mühendislerinin En çok Kullandığı Yazılımlar

Talaşlı Üretimde Talaş Tipleri ve Biçimleri

Metallerin İşlenmesinde Talaş Kontrolü ve Talaş Kırıcılar

Yorum yaz Cevabı İptal Et

Yuvarlanmalı Yataklar (Rulmanlar)
Mesleki Yabancı Dil İngilizce Ders 5
izdüşüm yöntemleri
İlk Yardım Kursu Online Test 3-2 Temel Yaşam Desteği ve OED
  • İLETİŞİM FORMU

Makine Eğitimi. Makine teknolojisi, otomotiv teknolojisi ders notları slayt sunu video ve dokumanlar. Makine bölümü dersleri.

Facebook Pinterest Tumblr

Yukarıya yazın ve aramak için Enter tuşuna basın. İptal etmek için Esc tuşuna basın.