Eğe çeşitleri Konu Anlatımı

Eğe, üzerindeki çok sayıda kesici dişleri ile parçaları talaş kaldırarak işlemeye yarayan bir alettir. Eğeyi doğru Kullanma alışkanlığını kazanmak, tesviyeciliğin ön koşuludur.Temel imalat işlemleri dersinin ilk konularındandır. Eğe çeşitleri şunlardır:

Eğe çeşitleri

Diş türüne göre eğe çeşitleri

Tek dişli eğeler (yumuşak malzemeler için)

Dişler, eğe üzerinde tek sıra hâlinde dizilmiştir .Tek dişli eğeler, yumuşak malzemelerden (alüminyum gibi) talaş kaldırmaya uygundur.

Çapraz dişli eğeler (sert malzemeler için)

Dişler, eğe üzerinde çapraz iki sıra hâlinde dizilmiştir. Böylece eğenin diş sayısındaki artışla orantılı olarak kesme etkisi de çoğaltılmış olmaktadır. Çapraz dişli eğeler, çelik ve dökme demir gibi sert malzemelerden talaş kaldırmaya uygundur.

Raspa dişli eğeler (ağaç ve deri için)

Dişler, eğe üzerinde belli bir düzende serpiştirilmiş sivri uçlar hâlindedir.Bu eğeler, ağaç ve bazı plâstik malzemelerden kaba talaş kaldırmaya uygundur.

 Kesitlerine,biçimlerine göre eğe çeşitleri

lama eğe

Üçgen eğe

Balık sırtı eğe

Yuvarlak eğe

 Kullanım alanlarına göre eğe çeşitleri

Tesviyeci eğeleri

Tesviyecilikte ve makinecilikte eğeleme işlemleri için atölye eğeleri kullanılır. TS 375’e göre açıklanan eğeler, atölye eğeleridir. Bu eğelerin boyları, 100-350 mm’dir.

Saatçi eğeleri

Saatçi eğeleri: Kesit türü en fazla olan eğe tipidir. Saatçi eğeleri, küçük ve ince olduğundan; saat, kalıp gibi işlerde kullanılır. Bu eğelerin boyları, 50-100 mm’dir.

Zincir testere eğesi

Yuvarlak kesitlidirler, şerit testerelerin bilenmesinde kullanılırlar.Bu eğelerin boyları, 100-350 mm’dir

Platin eğesi

0,8×8 mm dikdörtgen kesitli ve kendinden saplı veya sapsız, 90 mm boyunda eğedir.

Testere bileme eğeleri

Kesitleri üçgen veya yassı olup, testere laması dişlerinin bilenmesinde kullanılır. Bu eğelerin boyları, 100-350 mm arasında değişir.

Eğe seçimi

Eğe seçerken neye dikkat etmeliyiz ? piyasadan eğe temin ederken dikkat edeceğimiz bazı kriterler vardır.
Öncelikle yapacağımız işe uygun eğe , yani eğe profili (kare eğe ,üçgen eğe vs)
Eğenin ölçüleri.
Eğelenecek malzemenin cinsi gibi özellikler dikkate alınarak eğe seçilir .

Ölçülerine göre eğe seçimi

Eğeler, diş açılmış kısımlarının boylarına göre, 4″ — 6″ .. .16″ veya 80 mm – 450 mm ölçülerinde yapılmaktadırlar. Kaba eğeden, çok ince eğeye kadar diş adımları (t) dc 2,5 mm – 0,25 mm arasında değişir. Eğeler, piyasadan belirtilen ölçülere, diş biçimlerine ve kesitlerine göre seçilir.

İşlem ve malzeme çeşidine göre uygun eğe seçimi

İnce işleme veya sert malzeme için küçük adımlı, kaba işleme veya yumuşak malzeme için büyük adımlı eğe seçilmelidir. Örneğin pirinç ,alüminyum ya da ahşap malzemeleri işleme için büyük adımlı eğe kullanırken. Çelik işlenirken küçük adımlı kullanılabilir .