Bu yazımızda benzinli araçlarda buji değiştirme için gereken aletleri tanıtacağız ve buji değişimi işleminin yapılışını anlatacağız. Buji değişimi nasıl yapılır. Uygun buji seçimi nasıl yapılır. Buji değiştirirken nelere dikkat edilir? merak eden sürücüler için hazırladığımız bu yazıda bol resimli ve açıklamalı bir anlatım sunmaya çalıştık.
Buji değiştirme
Buji değiştirmede dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, doğru özellikteki bujinin kullanılmasıdır, yedek parça doğru seçilmelidir.Buji başlarının incelenmesiyle pek çok motor arızası ve ayarsızlığı tespit edilebilir.
Buji değiştirme için gereken aletler
Buji değiştirmek için eldiven, buji lokması, cırcır anahtar – buji anahtarı, düz ve geniş uçlu bir tornavida, buji tırnak aralığının kontrolü için sentil kullanılır. Mümkünse cırcır anahtar yerine tork anahtarı tercih edilir.
Buji lokmasının diğer lokmalardan farklı olan yanı, içinde lastik contasının olması. Bu sayede bujiyi tutup yuvasından çıkarabiliriz.
Buji Değişimi Nasıl Yapılır?
Buji değiştirme için gereken alet edevatlardan bahsettik. Acaba buji değişimi nasıl yapılır?
İlk olarak motorun üstündeki plastik korumayı sökeceğiz. Hava filtresi bu plastiğin içindedir. Bağlantı noktasını bularak söküyoruz.
Elektrik kablolarının ateşleme bobinlerine bağlantısının sağlandığı konnektörleri yerlerinden (soketlerinden) çıkarıyoruz. Bu iş için özel bir aletiniz yoksa düz tornavidayla şekilde gösterildiği gibi çıkarabilirsiniz. Ancak konnektör girişlerine zarar vermemek için dikkat etmek gerekli.
Konnektörü soketinden çıkardıktan sonra sıra ateşleme bobinlerine gelecek.
Ateşleme bobini aküden aldığı elektrik enerjisini ortalama 30.000 volt değerine yükselterek bujiye aktarır. Bu yüksek enerji buji tırnakları arasında kıvılcıma dönüşür.(Yukarıdaki şekil)
Ateşleme bobinini tutup yukarı doğru dikkatlice çekiyoruz.
Ateşleme bobinini de çıkardıktan sonra artık bujilere ulaşabiliriz.
Buji Lokmasını, uzatma kolu ve cırcır anahtar yardımıyla içerideki bujiye tutturup dikkatlice çeviriyoruz. Bujileri değiştirirken lokma anahtarını çok hareket ettirmeyin. Sökerken de takarken de lokmayı sabit tutmaya çalışın. Yanlışlıkla diş atlatır, bir de zorlarsanız buji ağzındaki dişlere zarar verebilirsiniz.
Bujiler söküldükten sonra sırası karıştırılmadan sehpa üzerine dizilerek buji başlarını inceleyin. Buji kablolarını da temizlik esnasında kontrol etmekte fayda var. Buji kablolarında çatlak, yanma, sürtünmeden dolayı aşınma ve üzerinde yağ olmamasına dikkat edin. Buji kablolarında çatlak aşınma gibi durumlar varsa onları da değiştirmeniz faydalı olur.
Buji değişiminde buji seçimi
Yeni bujiler araç modeline göre değişebildiği için aracın kataloğuna,imalat bilgilerine ihtiyacımız olacak. Ya da eski bujiyi söküp oto yedek parçacıya götürerek aynısının yenisini isteyebiliriz.
Genelde gördüğümüz kadarıyla Bosch ya da NGK marka bujiler tercih ediliyor. Üretici firmanın sitesinde aracınıza uygun olan bujiyi bulabiliyorsunuz. Örnek olarak, aşağıda verdiğimiz linkten aracınızın modeline uygun bujiyi seçebilirsiniz.
Araç modeline uygun NGK Buji seçimi için tıklayınız
Buji değişiminde yeni bujilerin takılması
Bujileri uygun sıkılıkta takınız. Gevşek takılan bujiler silindir kompresyon basınçlarını düşürdüklerinden motorun çekişini düşürür ve yakıt sarfiyatını arttırır.
Satın aldığımız bujinin üzerinde ne kadar kuvvetle sıkılması gerektiği yazar. Tork anahtarı kullanıyorsak bu kuvveti net olarak ayarlayabiliriz. Tork anahtarımız yoksa bujiyi ne sökerken ne kadar kuvvet uyguladıysak o kadar kuvvetle sıkmaya dikkat edelim.
Bujilerin önce elle sonra yeni bujiler için 90 derece eski bujiler için 30 dereceyle anahtarla sıkılması gerekmektedir. Konik yüzeyli bujilerde anahtarla sıkma derecesi 15 derecedir.
Bujilerin değiştirme işlemi bittiğinde bobinleri tekrar yerlerine oturtuyoruz. Bobin bağlantılarını tekrar birleştirip motor kapağını kapatıyoruz.
Motor kapağını kapatmadan önce motor kapağında bulunan hava filtresi bağlantı hortumunu da yerine oturtuyoruz.
Buji değişiminde nelere dikkat edilir ?
Bu kısımda buji değiştirme hakkında merak edilen sorulara cevap vermeye çalışacağız.
Buji değiştirirken motor sıcak mı soğuk mu olmalı ?
Öncelikle motor mutlaka soğuk olmalıdır, sıcaksa bekleyin soğusun. Sıcak motordan buji sökülmez, sökülmeye çalışılırsa buji kırılabilir. Buji yuvası ya da dişleri bozulabilir, buji soketindeki kauçuk kısım sıcaktan kopabilir. Motor sıcakken buji değiştirmeyi denemeniz ellerinizi yakmanıza da sebep olabilir.
Bujinin tırnak aralığı ne kadar olmalı?
Parçacıdan alınan yeni bujinin, yeni olmasına rağmen tırnak aralığı mutlaka sentille kontrol edilmeli ve uygun aralığa getirilmeli, 4 bujinin de tırnak aralığı eşit olmalıdır.
Her farklı model-marka aracın ideal tırnak aralığı farklıdır. Örneğin buji tırnak aralığı 0,9mm – 0,8mm, 1 mm gibi. Bu değerler genelde motor kaputunun iç kısmına yapıştırılmış bir etikette yazar. (Spark plug – GAP değerleri)
Motor kaputuna yapıştırılmış etikette belirtilmiş olan Buji tipi ve buji tırnak aralığı değerleri (yukarıda)
Buji tırnak aralığının kontrolü için kullanılan sentil (yukarıda)
Bu yapılmazsa rölantide motor dalgalı çalışır, vuruntu yapar, çekiş düşer, yakıt sarfiyatı artar. Arızanın en net belirtisi rölantinin dalgalanması, motorun titremesidir.
Çift tırnak buji aracıma uyum sağlar mı?
Önemli olan, aracınızla uyumlu buji takılmasıdır. Buji üreticilerinin web sitelerinde aracınıza uygun bujiyi seçebilirsiniz.
Normal buji ile İridyum bujinin farkı ne?
Platinum veya iridyum bujilerin tırnak aralıkları, klasik bujilere göre biraz daha fazladır (1 – 1,3 mm ve benzeri), bu bujilerin orta elektrotları keskin köşelidir, orta elektrot ovalleşmiş (dairesel bir hal almış) ise, buji değiştirilmelidir. Ayrıca platinum-iridyum bujilerin tırnak aralığı ayarlanırken yine orta elektrota zarar vermeden, tırnak boşluğu ayarlanmalıdır.
Buji değişimi aracın performansını artırır mı?
Aracımın çekişi çok azaldı. Buji değiştirmek çekişi artırır mı? diye soran sürücüler için şunları söyleyebiliriz:
Bujiler ateşleme elemanları oldukları için, öncelikle ilk çalıştırma, marş gibi durumlarda etkilerini gösterirler. Bujilerdeki probleme bağlı olarak gaza bastığınızda aracın verdiği tepkiyi de etkileyebilirler. Motorun dalgalı çalışması, vuruntu yapması, çekişin düşmesi, yakıt sarfiyatının artması gibi problemlere yol açabilirler. Buji arızasının en net belirtisi rölantinin dalgalanması, motorun titremesidir. Buji değişimi sonrası aracınız yakıtı bir parça daha verimli kullanacaktır. Bu da çekişi olumlu etkileyecektir.
Buji lokması standart ebatlarda mıdır?
Genellikle 16 lık lokmalar kullanılır. bazı araçlarda ise 14 lük lokmalar kullanılır.
Buji değişimi video anlatım
Buji değişimi ile ilgili merak edilen sorular ve cevapları için BURAYA tıklayınız.